Melekotu Kökü

Maydanozgiller familyasından, iki-dört-yıllık dayanıklı otsu bitkilerdir. Kuzey Yarıküre ve Yeni Zelanda'da yetişen otuz kadar melekotu türü vardır. Bunlardan konumuz yönünden önemli olanları Angelica Sylvestris ve Angelica Archangelica (A. officinalis) adlı iki türdür.

A. Sylvestris türü melekotu, ülkemizde Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki dağlarda ve Uludağ yöresinde yetişmektedir. 70-200 cm. boylanabilen, iki-dörtyıllık dayanıklı, hoş kokulu olan bu bitkinin yaprakları çok parçalı, silindir biçimli gövdesinin içi boş, çiçekleri beyaz ya da pembemsidir. Doğu Anadolu'da gövde ve yaprak sapları soyulup sebze olarak yenir; Bursa yöresinde bunlarla reçel yapılır. Bitkinin kökü, tanen ve uçucu yağlar içeren esmer renkli, özel kokulu, buruk tatta ve kalın yapılıdır.

Bu melekotu türünün köklerinin tıbbi etkileri şöyle sıralanabilir:

En Önemli özelliği anne sütünu arttırmak için ideal bir bitkidir.. Diğer etkileride Şöyledir..

1. Diyareyi kesici ve peklik vericidir.
2. Midevidir: Sindirimi kolaylaştırır.
3. Yatıştırıcı ve sinirleri güçlendirici toniktir.
4. Spazm çözücüdür.
5. Astım nöbetlerinde rahatlatıcı olur.

Bu etkilerinden yararlanmak üzere, bu tür melekotunun yaprakları yaz başlarında toplanır, kökleri ise bitkinin ilk yılında toprağı kazılarak çıkarılır. Bunlar özenle havadar ve gölge yerlerde kurutulur. Kökleri parçalanarak kuru yaprakla karıştırılır. Bu karışımdan 1 tatlı kaşığı alınıp 1 bardak suda kaynama noktasına kadar ısıtılır. Sonra ateş kısılarak 5 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür. Böylece elde edilen dekoksiyondan, günde üç kez birer bardak içilir.