Kadın Tuzluğu

(Diğer adları: Amberparis, Çobantuzluğu, Dikenüzümü, Sarıçalı) Kadıntuzluğugiller familyasının örnek bitkisidir. Kuzey Yarıküre'nin ılıman bölgelerinde sıkça görülen; Avrupa'da ve ülkemizde ormanların açıklık yerlerinde ve çitlerde yetişen, kışın yapraklarını dökmeyen dikenli bir ağaççıktır. 1-3 m. boylanabilir.

Derimsi yapılı, açık yeşil renkli oval biçimli, yapraklarının kenarları kızılımsı renkli ve batıcı dişli olur. Sarı ya da turuncu renkli çiçekleri olgunlaşınca, erkek organları çabukça dişi organların üzerine kapanarak tozlaşmayı sağlar. Sonra bu dişi çiçekler kırmızı ya da siyah renkli, oval biçimli, buruk ve ferahlatıcı tadı olan meyveleri oluşturur. Bitki, bu meyvelerden döktüğü tohumlarıyla çoğalır.

Kadıntuzluğunun kök ve yapraklarında berberin, oksiyantin, palmatin, kolombanin, berbamin vb. alkaloitler ile kelidonik asit ve tanen bulunur. Bitkinin meyveleriyle şurup ve reçel yapılır. Kadıntuzluğu bitkisi buğdayda kınacık hastalığı yapan pas mantarına arakonaklık ettiği için, buğday ekimi yapılan tarlalara yakın yerde yetiştirilmesine izin verilmez.
Kimyevi terkibi: Berberin, oksiaktin, sarı boyama, sepi maddeleri, helme, vs. ihtiva eder

Hangi Hastalıklarda Kullanılır: Bitki; safra çıkarıcı iltihaplanmayı giderici ve kan dindirici te sire sahiptir.

Kadın halk tababetince dalak hastalıkları böbrek ve mesanede iltihap ve taş, karaciğer ve safra hastalıkları idrar zorluğu cerahatlı siyatik, ishal, ekzemalar, verem, sirace ve rahim hastalıklarında kullanılır. Haricen, gözlerde perdeye karşı( banyo) dişeti iltihaplarında ( gargara olarak) kullanılır. Yapraklar ishal ve dizanteride kullanılır. Meyveler; karaciğer, dalak hastalıklarında ve mide ağrılarında kullanılır. Bitki meşrubat ve tatlıcılık sanayiliğindede kullanılır


1. İştah açıcıdır.

2. Ateş düşürücü etkisi vardır.

3. Kusmayı önler.

4. Damar daraltıcı etkiler yapar.

5. Tadı acı olan ve bedeni güçlendiren bir tonik ve müshildir. Bu iki etkisiyle zayıf, bitkinlikten ve peklikten şikâyeti olan kişileri güçlendirirken bağırsaklarının temizlenmesini de sağlar.

6. Karaciğerin işlevlerini düzenleyen ve safra akışını artıran en iyi ilaçlardan biridir.

7. Safra kesesi yangısı ve safra kesesinde taş bulunması durumlarında yararlı olur.

8. Malarya'ya (sıtma) karşı iyileştirici etki yapar.

9. İrileşmiş dalağı küçültme gibi ilginç bir işlevi daha bulunmaktadır.

Bütün bu önemli yararları sağlamak üzere, kadıntuzluğu bitkisinin gövde ya da kök kabukları alınır. Bunun için ilkbahar başında ya da sonbaharın sonuna doğru toprağı kazılıp bitkinin kökü çıkarılır ve soyularak kabuğu alınır. Gövde kabukları da aynı dönemlerde bitki soyularak alınır.

Bu kabuklar gölgelik bir yerde özenle kurutulur. 1 tatlı kaşığı kurumuş kabuk 1 bardak suya konulup su kaynama noktasına kadar ısıtılır. 10-15 dakika soğumaya bırakılır. Böylece hazırlanan dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir. Gebe kadınlar kadıntuzluğu bitkisini kullanmamalıdır.