Gelincik Çiçeği
Gelincik Çiçeği
Gelincik Çiçeği
()
(Diğer adları: Arıgülü, Gelingülü, Gelinotu) Gelincikgiller familyasının örnek bitkisidir. Ülkemizde kırlarda, ekin tarlalarında, yol ve bahçe kenarlarında oldukça yaygın olarak yetişir. 60 cm'ye kadar boylanabilen, bir ya da kimi zaman ikiyıllık otsu bitkidir. Tüylerle kaplı ince uzun tekli gövdesi, bazen dallara ayrılan yapıda olur. Yaprakları derin, girintili ve asimetrik biçimlidir.
İlkbahardan başlayıp yaz boyunca açan ve parlak kırmızı renkli taçyaprakları olan çiçeklerinde, bu taçyapraklarının altında kara leke bulunur. Delikli tohum kapsülü fıçı biçiminde ve düz tepeli olup çok sayıdaki tohumunu taşır. Bitki, tohumunu dökerek çoğalır. Ancak, ekine zararlı bitki sayıldığından, aşırı çoğaldığında, tarlalarda yok edilmesi için uğraşılır.
Gelincik bitki olarak tanen, yapışkan bitki sıvısı ve düşük oranda sakinleştirici alkaloit maddeleri içerir. Bazı yerlerde toplanan yaprakları pazarlarda satılır. Sebze gibi kavrulup üzerine yumurta kırılarak pişirilir ya da salatalara katılarak yenilir.
Kimyevi Terkibi: Taç yaprakları yağlı maddeler, kırmızı boyama, haşhaş ve readin asidi, helme, reçine, readin alkaloidi, reagenin, antosian glikozid mekosianin, mekopelargenin, az miktarda morfin, vs. ihtiva eder. Topraküstü kısımlar ve meyve kapsülleri readin alkaloidi, az miktarda morfin ve narkotin ihtiva ettiği keşf edilmiştir.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır: orta derecede (sakin) bir uyku verici ve had öksürüğü sakinleştirici te siri vardır.
Halk tababetinde yapraklar alta kaçırmada, ,ishal, dizanteri, uykusuzluk, kalp çarpıntısı, mide ağrıları vesairede kullanılması tavsiye edilir. Meyve kapsülü haşlanarak kalp çarpıntısı, mide ağrıları, düzensiz adet hallerini tanzimde, had öksürük özellikle çocuklarda, verem başlangıcı vs. gibi yerlerde kullanılır.
Kullanılışı: Taç yapraklarından 1 çorba kaşığı 0,5 lt. suile haşlanır, 1 saat bekletilir. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer kahve fincanı alınır.Tohum kapsüllerinden de 1 kahve kaşığı aynı miktar suda 10 dakika kaynatılır ve aynı şekilde içilir.
Halk tababetimizde haşhaş (papaver somniferum L.) da kullanılır. Haşhaşı tababette kullanmak için sıcak yerlerde, süs bitkisi olarak bahçelerde yetiştirilir. Meyve kapsülleri haşlama şeklinde mide ve bağırsak ağrıları, öksürük , ishal, dizanteri, kusma gibi hastalıklarda kullanılır. Haricen yara yıkamakta, diş etlerinde kabarcıklar husulunde gargara olarak kullanılır. Dövülmüş taze yapraklar (lapa halinde) böcek sokmalarına karşı hafifletici te sir yapar. Çiçek haşlamalarından basurdan muztarip olanlar alabilir. Tohumlar tatlıcılık ve gıda sanayiinde kullanılır.
Aynı familyadaki yakın akrabası haşhaş kadar güçlü niteliklere sahip olmamakla birlikte, gelincik sağlığa yararlı etkileri nedeniyle de kullanılır. Bu etkiler ve yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir:
1. Öksürük ve öksürükten doğan gıcıklara karşı etkilidir.
2. Nezle, bronşit ve soğuk algınlıklarında göğsü yumuşatıcı etki yapar,
3. Balgam söktürücüdür.
Bütün bu etkileri sağlamak üzere, kuru bir günün serin sabahında toplanan gelincik yaprakları, kâğıt üzerine serilerek gölgede kurutulur. Kurumuş taçyapraklarından da 1-2 tatlı kaşığı alınıp dört bardak kaynar su içinde 10-15 dakika demlendirilerek infüzyon hazırlanır. Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilebilir.
Ayrıca gelincik, sakinleştirici etkiler taşır. Uykusuzluğa karşı etkili olur. Bu etkilerinden yararlanmak için de çiçeğinin taçyaprakları balla karıştırılarak macun haline getirilir ve yenir.
(Diğer adları: Arıgülü, Gelingülü, Gelinotu) Gelincikgiller familyasının örnek bitkisidir. Ülkemizde kırlarda, ekin tarlalarında, yol ve bahçe kenarlarında oldukça yaygın olarak yetişir. 60 cm'ye kadar boylanabilen, bir ya da kimi zaman ikiyıllık otsu bitkidir. Tüylerle kaplı ince uzun tekli gövdesi, bazen dallara ayrılan yapıda olur. Yaprakları derin, girintili ve asimetrik biçimlidir.
İlkbahardan başlayıp yaz boyunca açan ve parlak kırmızı renkli taçyaprakları olan çiçeklerinde, bu taçyapraklarının altında kara leke bulunur. Delikli tohum kapsülü fıçı biçiminde ve düz tepeli olup çok sayıdaki tohumunu taşır. Bitki, tohumunu dökerek çoğalır. Ancak, ekine zararlı bitki sayıldığından, aşırı çoğaldığında, tarlalarda yok edilmesi için uğraşılır.
Gelincik bitki olarak tanen, yapışkan bitki sıvısı ve düşük oranda sakinleştirici alkaloit maddeleri içerir. Bazı yerlerde toplanan yaprakları pazarlarda satılır. Sebze gibi kavrulup üzerine yumurta kırılarak pişirilir ya da salatalara katılarak yenilir.
Kimyevi Terkibi: Taç yaprakları yağlı maddeler, kırmızı boyama, haşhaş ve readin asidi, helme, reçine, readin alkaloidi, reagenin, antosian glikozid mekosianin, mekopelargenin, az miktarda morfin, vs. ihtiva eder. Topraküstü kısımlar ve meyve kapsülleri readin alkaloidi, az miktarda morfin ve narkotin ihtiva ettiği keşf edilmiştir.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır: orta derecede (sakin) bir uyku verici ve had öksürüğü sakinleştirici te siri vardır.
Halk tababetinde yapraklar alta kaçırmada, ,ishal, dizanteri, uykusuzluk, kalp çarpıntısı, mide ağrıları vesairede kullanılması tavsiye edilir. Meyve kapsülü haşlanarak kalp çarpıntısı, mide ağrıları, düzensiz adet hallerini tanzimde, had öksürük özellikle çocuklarda, verem başlangıcı vs. gibi yerlerde kullanılır.
Kullanılışı: Taç yapraklarından 1 çorba kaşığı 0,5 lt. suile haşlanır, 1 saat bekletilir. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer kahve fincanı alınır.Tohum kapsüllerinden de 1 kahve kaşığı aynı miktar suda 10 dakika kaynatılır ve aynı şekilde içilir.
Halk tababetimizde haşhaş (papaver somniferum L.) da kullanılır. Haşhaşı tababette kullanmak için sıcak yerlerde, süs bitkisi olarak bahçelerde yetiştirilir. Meyve kapsülleri haşlama şeklinde mide ve bağırsak ağrıları, öksürük , ishal, dizanteri, kusma gibi hastalıklarda kullanılır. Haricen yara yıkamakta, diş etlerinde kabarcıklar husulunde gargara olarak kullanılır. Dövülmüş taze yapraklar (lapa halinde) böcek sokmalarına karşı hafifletici te sir yapar. Çiçek haşlamalarından basurdan muztarip olanlar alabilir. Tohumlar tatlıcılık ve gıda sanayiinde kullanılır.
Aynı familyadaki yakın akrabası haşhaş kadar güçlü niteliklere sahip olmamakla birlikte, gelincik sağlığa yararlı etkileri nedeniyle de kullanılır. Bu etkiler ve yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir:
1. Öksürük ve öksürükten doğan gıcıklara karşı etkilidir.
2. Nezle, bronşit ve soğuk algınlıklarında göğsü yumuşatıcı etki yapar,
3. Balgam söktürücüdür.
Bütün bu etkileri sağlamak üzere, kuru bir günün serin sabahında toplanan gelincik yaprakları, kâğıt üzerine serilerek gölgede kurutulur. Kurumuş taçyapraklarından da 1-2 tatlı kaşığı alınıp dört bardak kaynar su içinde 10-15 dakika demlendirilerek infüzyon hazırlanır. Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilebilir.
Ayrıca gelincik, sakinleştirici etkiler taşır. Uykusuzluğa karşı etkili olur. Bu etkilerinden yararlanmak için de çiçeğinin taçyaprakları balla karıştırılarak macun haline getirilir ve yenir.
