Huş ağacı
Huş ağacı
HUŞ AĞACI, KAYIN AĞACI
BETULA PENDULA ROTH.
(Betulaceae-fam.)
Bulunduğu Yerler: Çam ağaçları ile karışık seyrek ormanlarda, kesime tabi tutulmuş yerler ile yangın geçirmiş yerlerde, ekseriya yüksek çamlı dağların eteklerinde yetişir. Parklarda yol kenarlarında, bahçelerde süs ağacı olarak kültür yetiştirilir.
Yapısı: 10-25 m. kadar yükseklikte bir ağaçtır. Gövde ve kartlaşmış dalların kabukları beyaz, kabukları yatay çizgilerle ayrılır. Yapraklar almaşık , uzun saplı, üçgen eşkenar veya kalp şeklinde, sivrice, ikişer sivri dişli, üst yüzü koyu yeşil ve parlak alt yüzü açık yeşildir. Çiçekler uzun toplu püsküller; kahve rengi ve yaz mevsiminin sonlarına doğru meydana çıkarlar. Dişi püsküller ise; yeşil ve ilkbaharda gelişirler. Meyve çok küçük cevizcikler olup iki zar kanat ile donanmışlardır.
Kullanılan Kısımlar: Tomurcuklar, Yaprak ve gövde kabukları. Tomurcuklar (nisan mayıs aylarında) açılmalarından evvel toplanır. Tomurcuklar dallar ile birlikte kesilir, havadar yerlerde veya 30 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Kurutulduktan sonra tomurcuklar dallardan sıyrılır. Kuru tomurcukların hoş kokusu ve buruk bir tadı vardır. Kontraplak kasabalarda paketlenir. Yapraklar tam geliştiklerinde, çiçek açmadan evvel veya açtıktan sonra (nisan –haziran aylarında) toplanır. Gölgede veya 30 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Kuru yaprakların üst yüzü koyu, alt yüzü açık yeşildir. Koku farksızdır. Tat, hafif acıdır. % 12 rutubete karsı müsaade edilir. Balya veya torbalarda paketlenir. Gövde kabukları; ilkbaharda bitkiye su yürümeye başladığında soyulur. Güneşte veya 45 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Balya halinde paketlenir. Bitkinin kuru kısımları kuru ve hadar binalarda muhafaza edilir.
Kimyevi Terkibi: Tomurcuklar%5 kadar eterik yağ ihtiva eder.Eterik yağ betulen,betolol,betulen asiti vs.den ibarettir: vitamin c, saponinler, acı maddeler, recineler,sarı boyama vs. ihtiva eder. Yapraklar eretik yağ, vitamin C ,betuloretin asidi,sepi maddeler,saponinler, nikotin asidi vs.ihtiva eder.Gövde kabukları betulozit ve gauterin,alkalodler, sepi maddeler betulin, ertik yağ ve saire ihtiva eder.
Hangi hastalıklarda kullanılır:Bitki kuvvetli su çıkartıcı:tecfif:(terletici ve idrar sökücü), mesane ve böbreklerde taşları eritir, düz kaslar mide, bağırsak spazmını izale eder.Romatima,siyatik hastalıklarına karşı kullanılır. Haricen;(taze yapraklar)deri hastalıklarına karşı lapa halinde kullanılır.
Halk tababetinde huşa ağacı yaprakları;mesane ve böbreklerde taşlarında, nikris (gut) hastalığı ve aterosklerosda kullanılır.Kabuklar;iştah açıcı olarak ve kansızlığa karşı kullanılır.Haricen de deri hastalıklarına kompres halinde uygulanılır. Huş ağacından çıkarılan katran deri hastalıklarına ve ekzemalarına karşı bir etkiye sahiptir. Mide bağırsak ağrı ve iltihaplarında,tomurcuklardan yapılan tentür kullanılır. Tentür1/10nisbetinde üzüm şırası içinde 8 gün bekletilerek elde edilir.
Kullanış: tomurcuklardan 1 çorba kaşığı veya 2 çorba kaşığı yaprak üzerine 0,5litre kaynar su dökülür,reçineleri eritmek için de içine bir miktar ekmek sodası (bikarbonat)karıştılır,bir saat bekletilir.Süzüldükten sonra günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır.Kabuklardan 1 çorba kaşığı;0.5lt.suda 10 dakika kaynatılıp,aynı şekilde kullanılır.
BETULA PENDULA ROTH.
(Betulaceae-fam.)
Bulunduğu Yerler: Çam ağaçları ile karışık seyrek ormanlarda, kesime tabi tutulmuş yerler ile yangın geçirmiş yerlerde, ekseriya yüksek çamlı dağların eteklerinde yetişir. Parklarda yol kenarlarında, bahçelerde süs ağacı olarak kültür yetiştirilir.
Yapısı: 10-25 m. kadar yükseklikte bir ağaçtır. Gövde ve kartlaşmış dalların kabukları beyaz, kabukları yatay çizgilerle ayrılır. Yapraklar almaşık , uzun saplı, üçgen eşkenar veya kalp şeklinde, sivrice, ikişer sivri dişli, üst yüzü koyu yeşil ve parlak alt yüzü açık yeşildir. Çiçekler uzun toplu püsküller; kahve rengi ve yaz mevsiminin sonlarına doğru meydana çıkarlar. Dişi püsküller ise; yeşil ve ilkbaharda gelişirler. Meyve çok küçük cevizcikler olup iki zar kanat ile donanmışlardır.
Kullanılan Kısımlar: Tomurcuklar, Yaprak ve gövde kabukları. Tomurcuklar (nisan mayıs aylarında) açılmalarından evvel toplanır. Tomurcuklar dallar ile birlikte kesilir, havadar yerlerde veya 30 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Kurutulduktan sonra tomurcuklar dallardan sıyrılır. Kuru tomurcukların hoş kokusu ve buruk bir tadı vardır. Kontraplak kasabalarda paketlenir. Yapraklar tam geliştiklerinde, çiçek açmadan evvel veya açtıktan sonra (nisan –haziran aylarında) toplanır. Gölgede veya 30 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Kuru yaprakların üst yüzü koyu, alt yüzü açık yeşildir. Koku farksızdır. Tat, hafif acıdır. % 12 rutubete karsı müsaade edilir. Balya veya torbalarda paketlenir. Gövde kabukları; ilkbaharda bitkiye su yürümeye başladığında soyulur. Güneşte veya 45 dereceye kadar ısılı fırınlarda kurutulur. Balya halinde paketlenir. Bitkinin kuru kısımları kuru ve hadar binalarda muhafaza edilir.
Kimyevi Terkibi: Tomurcuklar%5 kadar eterik yağ ihtiva eder.Eterik yağ betulen,betolol,betulen asiti vs.den ibarettir: vitamin c, saponinler, acı maddeler, recineler,sarı boyama vs. ihtiva eder. Yapraklar eretik yağ, vitamin C ,betuloretin asidi,sepi maddeler,saponinler, nikotin asidi vs.ihtiva eder.Gövde kabukları betulozit ve gauterin,alkalodler, sepi maddeler betulin, ertik yağ ve saire ihtiva eder.
Hangi hastalıklarda kullanılır:Bitki kuvvetli su çıkartıcı:tecfif:(terletici ve idrar sökücü), mesane ve böbreklerde taşları eritir, düz kaslar mide, bağırsak spazmını izale eder.Romatima,siyatik hastalıklarına karşı kullanılır. Haricen;(taze yapraklar)deri hastalıklarına karşı lapa halinde kullanılır.
Halk tababetinde huşa ağacı yaprakları;mesane ve böbreklerde taşlarında, nikris (gut) hastalığı ve aterosklerosda kullanılır.Kabuklar;iştah açıcı olarak ve kansızlığa karşı kullanılır.Haricen de deri hastalıklarına kompres halinde uygulanılır. Huş ağacından çıkarılan katran deri hastalıklarına ve ekzemalarına karşı bir etkiye sahiptir. Mide bağırsak ağrı ve iltihaplarında,tomurcuklardan yapılan tentür kullanılır. Tentür1/10nisbetinde üzüm şırası içinde 8 gün bekletilerek elde edilir.
Kullanış: tomurcuklardan 1 çorba kaşığı veya 2 çorba kaşığı yaprak üzerine 0,5litre kaynar su dökülür,reçineleri eritmek için de içine bir miktar ekmek sodası (bikarbonat)karıştılır,bir saat bekletilir.Süzüldükten sonra günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır.Kabuklardan 1 çorba kaşığı;0.5lt.suda 10 dakika kaynatılıp,aynı şekilde kullanılır.
