Eşek dikeni
Eşek dikeni
EŞEK DİKENİ, GENGEL, DEVE DİKENİ
ONOPORDUM ACANTHIUM L.
(Compositae-fam.)
Bulunduğu Yerler: Memleketin her tarafında, gürlüklü yerlerde yetişir.
Yapısı: 60-100 cm kadar yükseklikte, örümcek ağsı beyaz kıllı . yalnız yukarı kısmında dallanır. Çok dikenli iki yıllık otsu bir bitkidir. Yapraklar tüysü kesik, kısa saplı, üsttekiler gövdeye bitişik, iri dikenli dişlidir. Çiçek tablaları iri, kırmızı menekşe renginde, sargı yaprakları sarımtrak, uzun dikenlidir. Meyveler kanatlı ve balvericidir.
Kullanılan Kısımlar: Çiçek tablaları kullanılır. Çiçek açma zamanında (Haziran- Ağustos aylarında) toplanır. Gölgede veya 40 dereceye kadar fırınlarda kurutulur. Balya halinde paketlenir. Kuru gölge ve havadar binalarda muhafaza edilir.
Kimyevi Terkibi: Tohumlar, katı yağ ve alkaloidler ihtiva eder. Yapraklarda ehemmiyetsiz miktarda alkaloidler ve seskviterpen laktonu arksiopikrin vs. bulunmuştur. Çiçek ve yapraklarda inulin, saponinler, boyama maddeleri, vitamin C vs.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır: Bitki idarar söktürücü ve ayrıca olan bütün salgı bezlerini kuvvetlendirici te’ sire sahiptir. Küçük dozlar halinde uyarıcı, büyük ddozlar halinde olursa sinirleri tazyik eder. Bunlar kalp hareketlerini kuvvetlendirir ve tansiyonu yükseltir. Bitkide belibir dezenfeksiyon te’sir de vardır.
Eeşek dikeni Halk tababetince, öksürük, nefes darlığı, basurlar, deri sivilceleri, liken, çıban, sıraca, kalp zaafiyeti, kötü huylu yaralar, kanser (kökleriyle birlikte) vesaireye kullanılması tavsiye edilir, Özellikle tohum ve yapraklar böbrek ağrılarını iyileştiricidir. Taze yaprakusareleri haricen yaralara, deri kanseri, çıban, siracelere kompres şeklinde, çiçek tablaları ile yapraklar deri sivilcelerine karşı banyo halinde kulanılır.
Kullanılışı: 3 adet çiçek tablası 400gr. kaynar su ile haşlanarak 1 saat bekletilir. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer kahve fincanı alınır. Halk tababetimizce daha küçük olan eşek dikeni (carduus acanthhoides L.) de kullanılır. Bunun çiçek tablaları, kan tükürme, akciğer veremi, sinir, kalp zaafiyeti vs de kullanılır. Köklerin haşlanmasından elde edilen mayi böbrek ve mesanede kum ve taşlara karşı kullanılır. Kavrulmuş meyveler de basurlara karşı kahve şeklinde alınır.
ONOPORDUM ACANTHIUM L.
(Compositae-fam.)
Bulunduğu Yerler: Memleketin her tarafında, gürlüklü yerlerde yetişir.
Yapısı: 60-100 cm kadar yükseklikte, örümcek ağsı beyaz kıllı . yalnız yukarı kısmında dallanır. Çok dikenli iki yıllık otsu bir bitkidir. Yapraklar tüysü kesik, kısa saplı, üsttekiler gövdeye bitişik, iri dikenli dişlidir. Çiçek tablaları iri, kırmızı menekşe renginde, sargı yaprakları sarımtrak, uzun dikenlidir. Meyveler kanatlı ve balvericidir.
Kullanılan Kısımlar: Çiçek tablaları kullanılır. Çiçek açma zamanında (Haziran- Ağustos aylarında) toplanır. Gölgede veya 40 dereceye kadar fırınlarda kurutulur. Balya halinde paketlenir. Kuru gölge ve havadar binalarda muhafaza edilir.
Kimyevi Terkibi: Tohumlar, katı yağ ve alkaloidler ihtiva eder. Yapraklarda ehemmiyetsiz miktarda alkaloidler ve seskviterpen laktonu arksiopikrin vs. bulunmuştur. Çiçek ve yapraklarda inulin, saponinler, boyama maddeleri, vitamin C vs.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır: Bitki idarar söktürücü ve ayrıca olan bütün salgı bezlerini kuvvetlendirici te’ sire sahiptir. Küçük dozlar halinde uyarıcı, büyük ddozlar halinde olursa sinirleri tazyik eder. Bunlar kalp hareketlerini kuvvetlendirir ve tansiyonu yükseltir. Bitkide belibir dezenfeksiyon te’sir de vardır.
Eeşek dikeni Halk tababetince, öksürük, nefes darlığı, basurlar, deri sivilceleri, liken, çıban, sıraca, kalp zaafiyeti, kötü huylu yaralar, kanser (kökleriyle birlikte) vesaireye kullanılması tavsiye edilir, Özellikle tohum ve yapraklar böbrek ağrılarını iyileştiricidir. Taze yaprakusareleri haricen yaralara, deri kanseri, çıban, siracelere kompres şeklinde, çiçek tablaları ile yapraklar deri sivilcelerine karşı banyo halinde kulanılır.
Kullanılışı: 3 adet çiçek tablası 400gr. kaynar su ile haşlanarak 1 saat bekletilir. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer kahve fincanı alınır. Halk tababetimizce daha küçük olan eşek dikeni (carduus acanthhoides L.) de kullanılır. Bunun çiçek tablaları, kan tükürme, akciğer veremi, sinir, kalp zaafiyeti vs de kullanılır. Köklerin haşlanmasından elde edilen mayi böbrek ve mesanede kum ve taşlara karşı kullanılır. Kavrulmuş meyveler de basurlara karşı kahve şeklinde alınır.
