Şahtere

Diğer adı: Tilki kişnişi Şahteregiller familyasının örnek bitkileridir. Anayurdu kesin olarak bilinmeyen şahterelerin 50 dolayında türü vardır. Bunlardan Avrupa, Kuzey Asya ve ülkemizde doğal olarak yetişen ve kısaca şahtere diye adlandıracağımız F. officinalis türü, 20-60 cm kadar boylanabilen biryıllık otsu bitkidir. Kırlarda, tarla ve yol kenarlarında yetişir.

Bitkinin kazık kökü, çiçek saplarına bölünen tek gövdesi, mavi-yeşil renkli, almaşık dizili ve çok parçalı minik yaprakları vardır. Yaz mevsimi boyunca kırmızıdan mora, erguvaniye ve hatta pembe-beyaza kadar değişen renklerde küçük çiçekler açar. Bu çiçeklerden tek tohumlu minik meyvecikler verir.

Döktüğü bu tohumlarla doğal şekilde çoğalan şahterenin yaprak, çiçek ve sapları; kısaca tüm topraküstü kısımları tanen, potasyum tuzları, acı bir tat veren fumarik asit ile fumarin adlı alkoloiti taşırlar.

Hangi Hastalıklarda Kullanılır:iştihayı tahrik eder,bağırsak zaafiyeti (atoni),iştahsızlık,sarılık,verem hastalıklarında kullanılır.Haricen gıcık,cilt likenlerine karşı kullanılır.

Şahtere otu halk tababetinde sarılık, basurlar, yüz ve beden sivilceleri, su toplama, kabız, sirace, bağırsak tembelliği, fena ağız kokusu, verem, vayıflamada kullanılır. Haricen kızarmış şahtere otu gözlere banyo olarak kullanılmasında tavsiye eder

Sağlığa yararlı bazı etkileri çok eski çağlardan beri bilinen ve bu amaçla kullanılan şahterenin tıbbi etkileri şunlardır:

1. İdrar ve safra söktürücüdür; müshil ve bedeni güçlendirici toniktir. Yatıştırıcı, zayıflatıcı ve tansiyon düşürücü etkileri de vardır. Ancak, günümüzde bu etkilerinden yararlanılmak üzere şahterenin kullanımı pek azalmıştır.

2. Bugün şahtere, en çok egzama ve aknenin (sivilce) iyileştirilmesinde dahilen kullanılmaktadır.

Yukarıda sayılan bütün etkilerinden yararlanmak üzere şahtere bitkisinin topraküstü kısımları, bitki çiçek açtığı sürece (yani, yaz mevsimi boyunca) toprak düzeyinden kesilip toplanır. Bunlar güneşli olmayan havadar bir yerde kurutulur. 1-2 tatlı kaşığı kurumuş bitki üzerine bir bardak kaynar su dökülüp 10-15 dakika süreyle demlendirilerek bir infüzyon elde edilir. Bu infüzyondan istendiği kadar içilir. Ama, akne ve egzama iyileştirilmesinde, günde en az üç bardak içilmesi gerekir.