Yemeklik pancar diye de nitelendirilen Pancar'ı veren bitkisi, Ispanakgiller'dendir. Pancarların, aralarında konumuzu ilgilendiren yemeklik kırmızı pancardan başka, şekerpancarı ile hayvanlar için yem pancarı da dahil olmak üzere 15 kadar türü vardır. Çiçek saplarıyla l-15 m. kadar boylanabilen ve anayurdu Avrupa kıtası olan kırmızı pancar, ülkemizde de bolca yetiştirilen ikiyıllık otsu bir bitkidir.
Birinci yılı içinde bitkinin toprakaltı yumrularıyla topraküstü yeşil kısımları, ikinci yılında çiçek sapı, çiçek ve tohumları gelişir. Bazı koşullarda bütün bu gelişimlerin hepsi aynı yıl içinde tamamlandığından bitki bir-yıllık da sayılmaktadır. Kırmızı pancarın yaprakları etli ve koyu yeşil renklidir.
Çiçekleri erselik olup kendi kendini döller. Ama, dışarıdan döllenen çiçekli çeşitleri de vardır. Bitkinin meyvesi leblebi büyüklüğündedir ve içinde tohumu yer alır. Kırmızı pancarın bizim için önemli olan ve yenilen kökü yuvarlak, yuvarlağa yakın hafif basık ya da uzunca biçimlidir. Kabuk ve eti koyu siklamen (ya da vişneçürüğü) rengindedir.
Islah edilmiş çeşitlerde beyaz damarların bulunmaması ve pancar etinin düzgün, koyu siklamen renginde olması yeğlenir. Kırmızı pancar; salatası, turşusu, mayonezle karıştırılarak mezesi ve konservesi yapılıp sevilerek tüketilir.
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. pişirilmiş ve suyu süzülmüş kırmızı pancarın içerdiği besin değerleri şunlardır: 32 kalori; 1,1 gr. protein; 7,2 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 0,1 gr. yağ; 0,8 gr. lif; 23 mgr. fosfor; 14 mgr. kalsiyum; 0,5 mgr. demir; 43 mgr. sodyum; 208 mgr. potasyum; 23 mgr. magnezyum; 20 IU A vitamini; 0,03 mgr. B1 vitamini; 0,04 mgr. B2 vitamini; OJ5 mgr. B3 vitamini ve 6 mcgr. folik asit.
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda görülen besin değerlerinin yanı sıra;
Kırmızı pancar yüksek oranda potasyum içerdiği için yüksek tansiyonu düşürücü etki yapar.
İçerdiği yüksek oranlı lifiyle pekliğe (kabızlığa) iyi gelir.
İştah açıcıdır.
Dikkat: Oksalat içerdiği için böbrek taşı rahatsızlığı çekenler kırmızı pancarı yememelidir.