YER ELMASI

Yeraltındaki yumruları ekim-nisan ayları arasında topraktan sökülerek kış sebzesi olarak yenilen Yerelması, Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Amerika kıtası ve özellikle Kanada olan bu çokyıllık dayanıklı otsu bitki, 17. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiş ve oradan dünyaya yayılmıştır. 1,5-2 m. kadar boylanabilen yerelması bitkisi ayçiçeğine benzer; ama, yaprak ve çiçekleri daha küçüktür. Yazın açan sarı çiçekleri iri papatyaları andırır.

Bitkinin topraküstü kesimleri hayvanlara yedirilir. Bizim için önemli olan ve hafif topraksı kokmakla birlikte tadı biraz enginara benzeyen yumru köksaplarıdır. Bej, kahverengi ya da bazen pembe-turuncu renkli olan bu yumrular, dış görünüş yönünden patatese benzer ancak patates kadar düzgün yapılı değildir.

Yerelması yumrularından mayalandırılarak alkol elde edilebilir. Türk mutfağında yerelmasının en makbul yemeği zeytinyağlı olarak pişirilmekte, ayrıca kış türlülerine de yerelması katılmaktadır.

BESİN DEĞERLERİ

Yerelması yumruları, büyük oranda inülin adlı madde ile meyve şekeri (glikoz) içerir. Bu nedenle tatlı bir lezzeti vardır ve çok besleyicidir. Nişasta içermediğinden kalorisi pek düşüktür.

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Yukarıda sayılan kimisi önemli besin değerlerinin yanı sıra yerelması;

 Emzikli annelerde süt gelişini artırır.

 İdrar söktürücüdür. Böbreklerin çalışmasını hızlandırır.

Safra kesesini etkileyerek safra özsuyu gelişini artırır.

Müşkil etkisi vardır.

 Cildi güzelleştirir.

Cinsel gücü artırma (afrodizyak) etkisi bulunduğu ileri sürülmektedir.

 Bedenin direncini artırırken kan şekerini yükseltmediği için şeker hastalarına her zaman